Znamenite ličnosti i zanimljivosti iz Budve

Priredio: Miloš Boreta 

Špiro Bocarić, rođen u Budvi 1876. godine, bio je slikar, naučni radnik i publicista. Završio je građansku školu u rodnom mjestu, i sa 11 godina počeo da se interesuje za umjetnost. Bio je slikar, te dugogodišnji upravnik Muzeja Vrbaske banovine u Banjaluci i jedan od začetnika filmske produkcije u ovom dijelu Republike Srpske.

Prve pouke iz slikarstva dobio je u djetinjstvu od starijeg brata Anastasa, tada studenta umjetničke akademije u Grčkoj. Anastas i Špiro Bocarić dali su veliki doprinos razvoju likovne kulture i muzeologije, posebno začetku moderne umjetnosti na početku XX vijeka, ne samo u Crnoj Gori, nego i na području bivše Jugoslavije, a i šire. Boravili su u Mostaru i Sarajevu gdje im se putevi razilaze. Anastas iz Budve odlazi u Atinu gdje završava slikarsku školu, nakon čega se nastanjuje na Cetinju i radi kao dvorski slikar kralja Nikole.
Špiro iz Budve odlazi u Dubrovnik pa u Veneciju, gdje je učio slikarstvo, da bi se u Mostaru pridružio bratu Anastasu. Odatle ga put vodi u Sarajevo, pa u Banja Luku u kojoj je 1941. ubijen i bačen u Šaranovu jamu (u logoru Jadovno) kod Gospića.

        Djevojka na Vrbasu u Gornjem Šeheru, ulje na platnu

        Pred imaretom, ulje na platnu

 (Slike preuzete iz kataloga štampanog povodom izložbe u Modernoj galeriji u Budvi)

·       Filip Kovačević, po kome danas jedna od ulica u Budvi nosi ime, bio je prvi državni bibliotekar u Crnoj Gori i izrazito rodoljubivi pjesnik iz Budve. Izradio je pravila za uređenje biblioteke, glavni i specijalni katalog i prve štampane kataloške listiće. Time je postavio osnove za primjenu, u to vrijeme savremenih metoda rada u ovoj oblasti u Crnoj Gori. (1899.)

Nacionalna biblioteka Crne Gore

·       Spomenik u centru gradskog parka, posvećen Stefanu Mitrovom Ljubiši, djelo je slovenačkog vajara Lojze Dolinara.

Spomenik u centru gradskog parka

·       Dnevnik ,,Budvanski anali“, najvažniji rad Antuna Kojovića, neprestano je vođen od 1796. do 1842. godine. Autor je bilježio sve događaje i promjene koje su se zbivale u Budvi i okolini i koje je doživio i posmatrao kao očevidac.

·       Lazaret u Petrovcu je najstarija sanitarna zgrada u ovome kraju. Služio je uglavnom za smještaj bolesnika za vrijeme epidemija i za karantin. Sagradili su ga Mlečani, u XVI vijeku. Sačuvane su samo zidine tog Lazareta.

Lazaret u Petrovcu

·       Svjetski avanturista i pisac Stjepan Zanović rodio se u Budvi 1751. godine, u kući koja se nalazi u Njegoševoj ulici u Starom gradu.

Stjepan Zanović

·       Na velikom potoku, koji protiče kroz selo Bečići, mogu se vidjeti ostaci sedam starih vodenica, koje su bile svojina Stevana Štiljanovića, posljednjeg paštrovskog kneza i posljednjeg srpskog despota.

Bečići nekad ( Fotografija: FB stranica Stare fotografije Budve)

Podaci preuzeti iz knjige ,,Budva - Sveti Stefan - Petrovac“ dr Miroslava Luketića